De 4 mei herdenking van 2025 lijkt een minder verbindend karakter te krijgen dan andere jaren. Nederlanders zijn in meerderheid voorstander van het herdenken van de Tweede Wereldoorlog en de Holocaust. Tegelijk is er behoefte om dat inclusiever en actueler te maken.
Kamervoorzitter en gecertificeerd fascist Martin Bosma gaat helaas weer een krans leggen bij het monument en een alternatieve herdenking wordt als antisemitisme afgedaan. Pijnpunten, zeker. Die alternatieve herdenking in Den Haag, georganiseerd door een groep ambtenaren, gebeurt met oog op het geweld en de hongersnood in Gaza.
In de uitzending van Bar Laat waarin ik donderdagavond viel was een discussie gaande tussen Frits Barend en Hedy d’Ancona. Barend ging enorm tekeer tegen de alternatieve herdenking in Den Haag, omdat de kern van de Nationale Dodenherdenking de slachtoffers van de Holocaust zou moeten betreffen. Aandacht voor Gaza en Palestina moest maar een andere keer. Ook is de regering van Israël democratisch gekozen.
D’Ancona, spreker bij de alternatieve herdenking, wierp vlijmscherp tegen dat er meer foute regeringen democratisch of zogenaamd democratisch gekozen zijn. Duitsland 1933 werd zo in herinnering gebracht en ook de onvermijdelijke actuele maatstaf op dit gebied: Amerika. En wat wordt je dan afgenomen door zo’n herdenking, vroeg d’Ancona. Ja, niets eigenlijk, moest Barend toch erkennen, maar toch voelde het zo. (Waar kennen we die tournure van?)
We gaan de Rijksdag in om onszelf te voorzien van onze eigen wapens uit het arsenaal van de democratie. We worden Rijksdagafgevaardigden om de Weimar-mentaliteit te verlammen met hun eigen steun. Als de democratie zo dom is om ons vrijkaartjes en vergoedingen te geven voor deze slechte dienst, dan is dat haar eigen zaak.
Joseph Goebbels – 30 april 1928
De situatie in Israël is even woestmakend als weerzinwekkend. Ik twijfel of ik de docu The Bibi Files, nu in de bioscoop, wel wil zien als ik beelden van Gaza zie. We weten toch dat Netanyahu een gewetenloze smeerlap is. En zie ook deze reactie op een oude tweet van PVV-er Martin Bosma, die een Bluesky-gebruiker in herinnering bracht:
“Op deze vierde mei moet elke Nederlander bepalen aan welke kant hij staat. Vrijheid of islam.”
Deze oude tweet van Bosma uit 2015, gemarkeerd met #ikbengeert, wekte nog steeds of opnieuw de woede van journalist Frederike Geerdink.
De schoft, de gore schoft. En dan bij de 4 mei-herdenking zijn. Die hele herdenking is één grote klucht. Niet meer serieus te nemen. En iedereen die daar nog bij betrokken is – Schoof, Koning en aanhang, het organiserend comité, sprekers, bezoekers – en zondag geen bezwaar maakt, is net zo'n schoft.
— Fréderike Geerdink (@fgeerdink.bsky.social) 2 mei 2025 om 21:14
[image or embed]
Herdenken als klucht
Maar is dat herdenken een klucht geworden? Dat lijkt me toch niet. Aan de mensen die in de kampen zijn vermoord, wordt nog steeds gedacht. De oorlog heeft enorme gaten in familiegeschiedenissen geslagen, of er schrijnende herinneringen en verhalen aan toegevoegd. De struikelstenen op bovenstaande foto zijn op vrijdag 2 mei bij mij verderop in de straat gemetseld. ’s Ochtends werd ik door opgewonden rumoer van een groep van pakweg 30 mensen op de ceremonie opmerkzaam gemaakt.
Stilte, toespraken en muziek: het hele pakket.
Twee jaar geleden schreef ik nog een stukje over mijn opa naar aanleiding van de vele herdenkingen. Ook toen leken ze in aantal toe te nemen, kleiner, specifieker en lokaal. Maar de slachting die op 7 oktober 2023 door Hamas is aangericht, heeft mét de oorlog in Syrië en Oekraïne voor een heel andere stemming gezorgd. Het overgrote deel van Nederlanders wil zeker wel herdenken, maar de vrees voor oorlog en geweld is meer aanwezig dan ooit. Somberheid over de toekomst is troef.
Bovendien heeft de institutionele haat van de Israëliërs tegen Palestijnen nu tot genocide geleid. Het klopt natuurlijk niet, maar ‘joden zijn nazi’s geworden’, is geen vreemd geluid meer. Waren de Palestijnen al gevangen in een politiestaat, nu is zelfs hun gevangenis naar de verdoemenis geschoten en gebombardeerd. Op de Westelijke Jordaanoever is het vrij schieten op Palestijnen, het volk dat er al duizenden jaren woont, land en bezit wordt hen ontnomen of vernietigd.
De volgende gotspe is dat herrijzende fascisten in Europa ‘antisemitisme’ en ‘links’ als politiek frame inzetten tegen iets als vaags en onschuldigs als woke en alles wat naar oppositie ruikt. Is het wijzen op genocide van Palestijnen door de Israëlische regering en het leger antisemitisme? Dat lijkt me niet.
Over de lamlendigheid van de regering Schoof, minister Caspar Veldkamp voorop, hoeven we ons niet echt meer te verbazen. Die krijgen echt helemaal niks voor elkaar. De stumperds. Maar het zou wel helpen, of enige genoegdoening geven, als Europa ten minste sancties aan Israël zou opleggen of het buitensporige geweld afkeuren.
Dat land zou zich niet als historische mono-etnische staat mogen opwerpen, zoals het doorgeslagen zionisme wil doen geloven. Dat zou toch de spreekwoordelijke Alptraum, de nachtmerrie, voor Israëli’s moeten zijn. Een waarschuwing voor een ideaal dat ook de nazi’s koesterden met hun geschifte raszuiverheid. Bovendien is de hele regio altijd multi-etnisch geweest (Palestina). Al die valse historische claims en de lineaal van de f*kking Engelsen ten spijt.
Dat het uitroepen van de Joodse staat in 1949 als ‘de ramp’ wordt betiteld door de Palestijnen, is nu opnieuw een tragische waarheid geworden. Statistisch nemen de Armeense genocide, de Shoah zelf, de Culturele Revolutie (China), de Holodomor (Oekraïne) en Rwanda 1994 nummeriek de leiding. Maar cijfers vertellen niets over het onnoemelijke leed van die duizenden doden en duizenden families.
Helaas is het voor de prijzenswaardige hartenkreet ‘Nooit meer is nu’ te laat. Als die nog geldigheid en waarde heeft, dan voor ieder mens.
Geef een reactie