“Dit zijn eigenlijk geweldige tijden voor de journalistiek,” zei multimedia producer Zach Wise in Pakhuis de Zwijger tijdens de nieuwjaarsbijeenkomst van de NVJ .
Daarmee bedoelde hij niet de traditionele kranten- of televisiejournalistiek, maar interactieve, multimedia journalistiek die internet mogelijk maakt. Juist dat internet, dat zogenaamd de nagel aan de doodskist zou zijn van de kranten.
Dit jaar wil de NVJ zich meer als beroepsvereniging profileren en minder als vakbond. Vandaar dat Zach Wise was uitgenodigd, want hij heeft een interessante kijk op dat vakgebied en een aardige prijzenkast die de kwaliteit van zijn werk voor onder meer de New York Times bevestigt.
Wise is ooit begonnen te werken als programmeur. Toen hij daar even genoeg van had, wist hij niet goed hoe het nu met hem verder moest. Maar fotografie en het vertellen van ingrijpende, menselijke verhalen boeide hem zozeer dat hij een opleiding als fotojournalist ging volgen.
In 2007 kwam hij bij de Las Vegas Sun terecht, waar hij verantwoordelijk werd voor het invoeren van multimedia storytelling. Dit bracht zijn kennis van programmeren en het vertellen van journalistieke verhalen samen.
Ironisch was wel dat een multimedia project over waterschaarste hem in conflict bracht met de directeur. Door het project werd diens persoonlijke watergebruik – lees: het gazon van zijn tuin – inzichtelijk. Voor het project online kwam, verruilde Wise de Las Vegas Sun voor de New York Times.
Multimedia templates
Ook bij de New York Times ging hij aan de slag met multimedia journalistiek. De krant stond in 2008 aan de vooravond van een enorme digitaliseringsoperatie. Er werd geëxperimenteerd met online abonnementen en betaalmuren, maar ook met de manier waarop verhalen werden gebracht.
De multimedia aanpak – interactieve elementen, tekst, audio en video – was zeker niet bestemd voor alle onderwerpen. Wel werden onderwerpen besproken in teams van diverse specialisten, vanuit dat multimediale perspectief en dus niet vanuit de invalshoek van een individuele (schrijvende) redacteur.
In de praktijk schatte Wise tijdens zijn presentatie in Pakhuis de Zwijger, dat er zo’n 15 tot 20 verhalen per jaar als multimedia-waardig werden beoordeeld. Op die manier zijn er bij de New York Times multimedia templates totstandgekomen, waardoor de krant snel kan schakelen en in korte tijd een reeks van publicaties kan brengen. Online en in print.
Belangrijke online trends voor journalisten
Intussen is Wise ook docent geworden bij de Medill School of Journalism en bij het Knight Lab van dezelfde Northwestern University. Uit zijn presentatie kunnen we de volgende trends en aanbevelingen halen voor journalisten en nieuwsorganisaties:
- Om internet goed te benutten, is team storytelling van groot belang geworden. Vertel interactieve verhalen met meerdere disciplines, dus met ontwerpers, datajourmalisten, programmeurs en schrijvers die hun eigen inbreng hebben en samenwerken om het verhaal op de best mogelijke manier de wereld in te sturen.
- Denk aan het veranderend gebruik van internet, dat wil zeggen: mobile first. Het is, stelde Wise, makkelijker om op te schalen (eerst mobiel dan naar website) dan om neer te schalen (eerst website dan naar mobiel). Een goede responsive website is daarbij van belang en apps voor mobiel en tablet zijn daarbij aanvullend en op specifieke functie gericht.
- Langere online verhalen worden steeds meer gemaakt en goed gewaardeerd. Een studente van Wise had daarover een duidelijk idee en werkt intussen bij een nieuw long-form blog platform: Medium. Een collega van Wise sprak over de online opkomst van long-form journalism met de website Marketplace, die veel podcasts gebruikt.
- Voor een andere trend die Wise ziet, verwees hij naar Tumblr. Op dat netwerk van blogs zie goed het ontstaan van niches binnen niches. Een populair onderwerp is bijvoorbeeld wonen en lifestyle, maar daarbinnen ontstaat dan weer zoiets als een community die zich bezig houdt met het leven in boomhutten.
- Voor verdienmodellen is er geen ‘one size fits all’-oplossing, denkt Wise. Van onneembare betaalmuren en microbetalingen (€1 per artikel uit het archief) is hij geen fan. De New York Times – hij is bevooroordeeld, geeft hij toe – doet het met een soort half-doorlatende betaalmuur. Sommige artikelen kun je gratis bekijken, tot een bepaald maximum. (in Nederland is dat nu een beetje de aanpak van De Correspondent, dat via redacteuren links uitdeelt op social media.)
Vraag en antwoord
Een online verdienmodel voor de journalistiek blijft velen het hoofd breken. Is print dan wel gedoemd te verdwijnen, werd Wise gevraagd. Hij verwacht dat voor vele kranten dat wel het perspectief zou kunnen zijn, een sterk merk als de Times zal het mogelijk kunnen volhouden.
Hoe het print ook zou kunnen vergaan, illustreerde hij met het e-book van Seth Godin (een Amerikaanse marketing goeroe). Godin besloot in 2011 zijn boek gratis weg te geven. Het was echter ook via Amazon in print te bestellen voor 20 dollar. Enkele weken later stond dat boek wel in de bestseller lijst van de New York Times. Mensen willen dus best voor goede content of voor gemak betalen, concludeerde Wise.
Interactieve verhalen vertellen in de journalistiek zit in Nederland nog in de beginfase. Is de beperkte grootte van het Nederlands taalgebied, was een vraag uit de zaal, niet ook een nadeel als je multimediaal wilt uitpakken? Dat is interessant, zei Wise, want sommige kranten in de VS zitten daar ook mee. Vanwege de grote hoeveelheid Spaanstaligen zijn sommige nieuwsmedia ook bezig met meertalige websites.
Wise draaide het ook om. Kun je sommige Nederlandse onderwerpen ook niet in het Engels brengen? Dat lijkt me een interessant experiment! Mogelijk wel één waarbij de Haagse journalistiek volledig door het ijs zal zakken.
Online gereedschap voor journalisten
Zoals gezegd werkt Zach Wise ook voor Knight Lab. Daar ontwikkelde hij oa. een mooie applicatie voor journalistiek gebruik: TimelineJS. Hiermee kun je eenvoudig via een Google spreadsheet een interactieve tijdlijn maken over een onderwerp, met foto’s, tweets, podcasts en video’s die momenten nader belichten of becommentariëren.
Knight Lab makes technology that aims to help make information meaningful and promotes quality storytelling on the Internet.
Pretty cool stuff, Zach!
