Is het ongelofelijke moed of ware doodsverachting die Aleksej Navalny deed besluiten om naar Rusland terug te keren. De 44-jarige politicus overleefde een moordaanslag met zenuwgif, verbleef daarvoor in een Berlijns ziekenhuis en keerde 17 januari terug in Moskou.
Zoals voorspeld werd hij onmiddellijk opnieuw gearresteerd, omdat hij zich niet aan de voorwaarden van een voorwaardelijke straf zou hebben gehouden. Terwijl hij in dat Berlijnse ziekenhuis lag, had hij zich moeten melden.
Navalny heeft als verklaard tegenstander van Poetin al meerdere rechtszaken aan zijn broek hangen, want dat is een goede manier om iemand verdacht te maken. Volgens Navalny heeft Poetin de opdracht voor de aanslag op hem gegeven.
Dat verbaast niet als je weet dat een andere politieke opponent van Poetin, Boris Nemtsov, in februari 2015 bijna op de stoep van het Kremlin werd doodgeschoten. De moordenaar is veroordeeld, de opdrachtgever is officieel onbekend.
Op 19 januari, twee dagen na zijn arrestatie, plaatste medewerkers van Navalny een documentaire online op zijn YouTube-kanaal. Online vertaald: Een paleis voor Poetin – Het verhaal van het grote smeergeld.
Dievenbende
De teller stond op 70.548.985 kijkers toen ik de video had bekeken. In een razend tempo doet Navalny hierin verslag van de bizarre rijkdom van Poetin en de schimmige financiële constructies die nodig zijn om zijn eigen bevolking en ‘s lands grondstoffen te plunderen.
Dergelijke onthullingen deed Navalny eerder in 2010, maar dan over de diefstal van bestuurders bij staatsbedrijf Transneft (olie). Via zijn blog onthulde hij steeds vaker de corruptie van de kliek rond Vladimir Poetin en startte een antifraudefonds. Als jurist en zakenman gebruikt hij bijvoorbeeld zijn beperkte aandeelhouderschap van dergelijke bedrijven (olie, gas en onroerend goed) om financiële informatie te achterhalen.
Poetin de patser
In de video wordt gereconstrueerd welk uitzinnig paleis Poetin voor zichzelf laat bouwen aan de Zwarte Zee. Een bezoek brengen is natuurlijk niet mogelijk, dus via omslachtig gemaakte dronebeelden wordt een overzicht geboden van het terrein en de gebouwen. Je kunt het paleis ook zien op Google Maps.
Aan de hand van gedetailleerde bouwtekeningen en heimelijk gemaakte foto’s van bouwvakkers is het paleis te zien in 3D-video. Het is van buitensporige kitsch en overdaad en gezien het wapen van de dubbele adelaars (van de Romanovs) een poging het Winterpaleis in Sint Petersburg te overtreffen.
Naar schatting is er inmiddels ruim 1 miljard euro in het project gestoken. Het is nog niet klaar en er lopen nog andere projecten in de buurt, zoals de wijngaarden.
De bouw van het paleis is een geheimzinnig project. Het wordt op allerlei manieren bewaakt, heeft een eigen haven en grensbewaking, en er is zelfs een no-fly zone voor ingesteld. Van de oorspronkelijke drie helicopterplatforms zijn er nog twee over, want Poetin wilde zijn eigen ondergrondse ijshockeybaan.
Een groeiende kliek
Volgens Navalny heeft Poetin slechts een paar principes. ‘Zeg het ene en doe het andere’, is een belangrijke tactiek om de regie te houden. Maar de belangrijkste lijkt wel te zijn: ‘er is nooit voldoende geld’.
Vanuit Poetins positie heel begrijpelijk, want het uitmelken van Rusland kan hij niet alleen. Vandaar dat zijn kliek – familie, studievrienden en partners in liefde en misdaad – groter en inhaliger wordt. Met een duizelingwekkend systeem van bedrijven en bedrijfsconstructies wordt verhuld dat de neppe tsaar aan de touwtjes trekt.
Wat de video ook bijzonder interessant maakt, is de achtergrond van Poetins opmars naar zijn huidige positie. Van zijn standplaats voor de KGB in Dresden in de DDR-tijd tot het begin van het grote graaien met exportlicenties.
Ga voor de ondertitelde video even rustig voor zitten. Behalve dat hij bijna twee uur duurt, gaat het in een hoog tempo en komen er enorm veel namen en momenten langs. Ook het echte leven in Rusland lijkt wel een roman van Dostojevski.
Het is te hopen dat de demonstraties van zaterdag 23 januari voor de vrijlating van Navalny en tegen Poetin de bevolking de moed geven om het protest door te zetten. Volgens correspondent David Jan Godfroid bestond de menigte niet alleen uit de jongeren die Navalny gewoonlijk aanspreekt, maar ook uit eerdere generaties. Niet alleen in de grote steden gingen de mensen de straat op, ook in dorpen.
Mogelijk een teken dat de hele bevolking het nu echt beu is. Komende zaterdag zijn er opnieuw demonstraties aangekondigd.
“Dood aan de tsaar!,” klonk het op het Poesjkinplein.
Bij RaamopRusland is een uitgebreid portret van Navalny te lezen, geschreven door Hella Rottenberg. Ook zijn Wikipedia-pagina is actueel en goed onderhouden.
